Kamienica Josta von Kampen w Elblągu


Kamienica Josta von Kampen, usytuowana w Elblągu, to wyjątkowy zabytek, który łączy w sobie bogate dziedzictwo kulturowe oraz imponującą architekturę stylu manieryzmu flandryjskiego. Znajduje się na malowniczym Starym Mieście, przy ulicy Garbary 12, która w przeszłości nosiła nazwę Kurze Hinterstrasse 8.

Historia tego budynku sięga końca XVI wieku, kiedy to został on nabyty przez Josta von Kampen, lokalnego kupca bławatnego. To właśnie on umożliwił przekształcenie kamienicy w pierwszy dom modlitwy dla mennonitów elbląskich, co miało miejsce w roku 1590. Od tego momentu, budynek pełnił funkcję sakralną przez ponad 300 lat, aż do roku 1900, kiedy to zakończono jego użytkowanie w tym charakterze.

Warto również zauważyć, że pomimo dramatycznych wydarzeń II wojny światowej, kamienica przetrwała do czasów współczesnych. Po wojnie budynek został dostosowany do celów mieszkalnych oraz użytkowych, co pozwala na dalsze wykorzystanie tej cennej części historii Elbląga.

Historia

Kamienica Josta von Kampen, zakupiona przez niego po nabyciu elbląskiego obywatelstwa w 1585 roku, zyskała znaczenie nie tylko z powodu handlu jedwabiem, ale także jako miejsce dla gminy mennonickiej. W 1590 roku budynek został częściowo przekształcony dla potrzeb tej wspólnoty, gdzie szczególnie wykorzystywana była sala mieszcząca się na piętrze, która pełniła rolę kaplicy.

Pomieszczenia tego obiektu służyły mennonitom aż do 1900 roku, kiedy to zainaugurowano działalność kościoła mennonickiego zlokalizowanego na Wyspie Spichrzów w Elblągu, przy ul. Warszawskiej 9, dawniej znanej jako Berlinerstrasse 20. Po II wojnie światowej, kamienica przy ul. Garbary przetrwała bez większych szkód, zachowując swoje funkcyjne przeznaczenie zarówno mieszkalne, jak i użytkowe.

W hołdzie dla wielowiekowej obecności mennonitów w tym regionie, 26 czerwca 2010 roku, przed wejściem do kamienicy zostały umieszczone pamiątkowe tablice, które przypominają o bogatej historii tej wspólnoty.

Opis

Kamienica Josta von Kampen w Elblągu to przykład niezwykłej architektury, wzniesionej w stylu manieryzmu flandryjskiego. Obiekt składa się z trzech kondygnacji, co nadaje mu wyjątkowy charakter.

Według dokumentacji przygotowanej przez M.G. Fuchsa, zawartej w jego dziele z 1821 roku zatytułowanym Beschreibung der Stadt Elbing und ihres Gebietes, na piętrze kamienicy znajdowała się specyficzna sala modlitewna. Jej wymiary wynosiły: 8,7 metra długości, 5,6 metra szerokości oraz prawie 6 metrów wysokości.

Wnętrze tej sali charakteryzuje się obecnością empory na wschodniej i północnej ścianie, które ułatwiały uczestnictwo wiernych. Dodatkowo, na poddaszu budynku znajdowała się zapasowa sala, która spełniała swoją funkcję w przypadku przepełnienia głównej sali modlitewnej.

Centralnym elementem stropu była otwierana konstrukcja, która w czasie nabożeństw mogła być używana do poprawy akustyki, co znacząco podnosiło komfort słuchania kazań.

Przypisy

  1. Joanna Szkolnicka: Mennonici w Elblągu. bibliotekaelblaska.pl, 22.05.2013 r. [dostęp 31.08.2019 r.]
  2. Maciej Warchoł: Katalog domów modlitwy mennonitów na ziemiach polskich. Przyczynek do badań nad budownictwem sakralnym mennonitów. holland.org.pl. [dostęp 01.09.2019 r.]
  3. Pamięci elbląskich mennonitów.... polskaniezwykla.pl. [dostęp 01.09.2019 r.]

Oceń: Kamienica Josta von Kampen w Elblągu

Średnia ocena:4.53 Liczba ocen:22